ROBERTS, THOMAS Art (1835 - 1899), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd

Ganwyd yn y Green, ger Dinbych, 19 Awst 1835, mab John a Jane Powel Roberts. Bu am ychydig yn ysgol Jonah Lloyd, pregethwr gyda'r Annibynwyr; yna am flwyddyn yn was ar ffarm ei ewythr, y Tŷ Draw, ger yr Wyddgrug. Wedi hynny aeth i Ysgol Frutanaidd yn Ninbych. Bu'r athro, Macaulay, yn garedig wrtho. Prentisiwyd ef yn swyddfa Thomas Gee. Bu yno 1850-9, yn gysodydd i gychwyn, yna'n gynorthwywr i Gee fel golygydd. Ysgrifennodd lawer i'r Faner Fach.

Yng nghyfarfod misol Llanelidan, Ionawr 1859, trefnwyd iddo ddechrau pregethu. Bu bum mlynedd yn athrofa'r Bala, gan ymadael fis Ebrill 1864. Colwyn oedd ei ofalaeth gyntaf. Bu yno ddwy flynedd a hanner. Ordeiniwyd ef yn Llangefni, Mehefin 1867. Sefydlwyd ef yn eglwysi Jerusalem, Bethesda, a Thy'nymaes yn Ionawr y flwyddyn honno.

Yn 1870 priododd Winifred, merch i'r Parch. Rees Jones, y Felin Heli; bu iddynt un mab, Arthur Rhys, cyfreithiwr, a fu farw'n gynnar.

Yr oedd yn llywydd y gymdeithasfa yn y Gogledd yn 1893, ac ysgrifennydd cymdeithas gartrefol y Gogledd, 1889-99; cyhoeddid ei adroddiad blynyddol yn atodiad i'r Drysorfa. Yr oedd yn llenor coeth a phregethwr grymus, ac yn efrydydd dyfal o waith Morgan Llwyd.

Bu farw ym Mangor 24 Tachwedd 1899.

Awdur

• Y Parchedig Ddr John Owen, (1864 - 1953)

Ffynonellau

• Trysorfa y Plant, Gorffennaf 1898
• Y Drysorfa, 1900, 147, 255
• Owen Evans, Dinbych - yn ei Hynafiaeth a'i Henwogion (Dinbych 1907)

Dolenni Ychwanegol

• Wikidata: Q20821450

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC-RUU/1.0/