HATTON, ANN JULIA ('Ann of Swansea'; 1764-1838), bardd a nofelydd

Ganwyd 29 Ebrill 1764 yn Worcester, seithfed plentyn Roger Kemble a Sarah Ward. Gan ei bod yn gloff ni allai ddilyn yn ôl traed ei rhieni a dyfod yn actres, a chyn ei bod yn 19 oed bu mor anffodus â phriodi a chael ei gadael gan ddyn anturus a diegwyddor o'r enw Curtis. Cyhoeddodd, gyda chymorth tanysgrifwyr, Poems on Miscellaneous Subjects (London, 1783). Priododd William Hatton yn 1792 ac aeth gydag ef i America. Cymerodd y ddau brydles ar y Swansea Bathing House yn 1799. Pan fu farw ei gwr yn 1806 symudodd Ann i Gydweli lle y bu'n cadw ysgol dysgu dawnsio. Yn 1809 dychwelodd i Abertawe ac ymroi i ysgrifennu, gan gael ei chynnal gan flwydd-dâl a roddid iddi gan J. P. Kemble a Sarah Siddons. Ysgrifennodd ddrama o'r enw Zaffine i'r actiwr ieuanc Edmund Kean. Dengys ei Poetic Trifles (Waterford, 1811) fod ganddi beth dawn telynegol. Rhwng 1815 a 1831 ysgrifennodd ddwsin o nofelau o leiaf. Bu farw 26 Rhagfyr 1838.

Awdur

• Cecil John Layton Price, (1915 - 1991)

Ffynonellau

• Swansea Corporation Hall Day Minute Book, 1783-1821, 286
• T. Campbell, Life of Mrs. Siddons (Llundain 1834), 1834, 8
• catalog llyfrau y British Museum
• 'Ann of Swansea', Cymru Fu, 12 Hydref 1889
• Yr Herald Cymraeg, 26 Ionawr 1935

Darllen Pellach

• Archifau LlGC: NLW MS 23958C: Ann of Swansea manuscript
• Jim Henderson, 'Ann of Swansea : a life on the edge', Cylchgrawn Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Cyf. 34, rh. 1 (2006), tt. 1-47
• Ivor J. Bromham, '"Ann of Swansea" (Ann Julia Hatton: 1764–1838)', The Glamorgan Historian, 7 (1971), tt. 173–86
• Moira Dearnley, 'Condem'd to wither on a foreign strand' : Moira Dearnley on the 1833-34 manuscript poems of Ann of Swansea', New Welsh Review, 41 (1998), tt. 56-9
• Ivor J. Bromham, 'Ann of Swansea - poet and actress', Country Quest, 26/11 (1986), tt. 24-5
• Steve Chambers, 'The forgotten Kemble! : remembering the little-known sister of famous actress Sarah Siddons', Country Quest, (April 1998), pp. 10-11
• Ann Julia Hatton, Cambrian pictures (Aberystwyth 2021)
• Cyngor Abertawe: Ann o Abertawe (Ann Julia Hatton, Kemble gynt)
• Erthygl Wicipedia: Ann Hatton

Delweddau

• ArtUK: Ann of Swansea (1764–1838)

Dolenni Ychwanegol

• VIAF: 62276845
• Wikidata: Q4766446

Dyddiad cyhoeddi: 1953

Hawlfraint Erthygl: http://rightsstatements.org/page/InC/1.0/